Welkom bij de Herwaarns Podcast!
Merel en Wessel maken een podcast waarin we samen met gasten een maatschappelijk relevant thema bespreken aan de hand van een cultureel object naar keuze. Via deze tekst, film, muziek of ander element van cultuur proberen we het thema beter te begrijpen vanuit ieders eigen achtergrond en expertise.
De podcast is te beluisteren via Spotify, YouTube, Google Podcasts, Apple Podcasts of deze website.
Voor de huidige podcastplanning en de onderwerpen, klik hier. We zoeken nog gasten, dus als je ook graag een keer meepraat over je favoriete culturele objecten om zo je perspectief op de wereld te delen, neem dan contact op!
Uiteraard is de podcast vernoemd naar het herwaarns-gedicht.
Herwaarns Podcast 20 – Informed Consent
“Informed Consent”, een combinatie van de informatieplicht en het toestemmingsvereiste die binnen de medische zorg gelden, is een essentieel onderdeel van zowel de juridische als medische voorschriften voor artsen. Zoals De Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot Bevordering van de Geneeskunst (KNMG) schrijft: “zonder toestemming is er immers sprake van een ongeoorloofde inbreuk op de integriteit van een patiënt.” Die toestemming vereist de nodige informatie – tegelijkertijd zijn patiënten natuurlijk geen experts en kunnen ze informatie dus ook verkeerd interpreteren. Hoeveel moet een patiënt weten om in te kunnen stemmen?
Buiten het medische kader gelden vergelijkbare vragen binnen bijvoorbeeld een ethische en politieke context. Hoeveel moet een werknemer of stemmer bijvoorbeeld weten om akkoord te kunnen gaan met een voorstel dat risico’s met zich meebrengt voor natuur of maatschappij?
Dit is de eerste van een dubbelaflevering over keuze. Aflevering 21 zal gaan over keuzestress.
Te gast is Luc, eerstehulp arts in opleiding.
www.herwaarns.nl
Verwijzingen
Intro
- KNMG. “Informed Consent”. 22 april 2022. https://www.knmg.nl/advies-richtlijnen/dossiers/informed-consent
Luc
- De stethoscoop van Luc
- Kazuo Ishiguro. Klara and the Sun. Faber and Faber, 2021.
- De Eed van Hippocates: https://nl.wikipedia.org/wiki/Eed_van_Hippocrates
Merel
- J. K. Rowling. Harry Potter and the Deathly Hallows. Bloomsbury, 2007.
Overige verwijzingen
- Onderzoek: patienten vertrouwen mensen met stethoscoop
- Onderzoek onderzoek stofzuiger
- Risicopercentages
- Eliezer Yudkowsky. Harry Potter and the Methods of Rationality. https://hpmor.com/ (De sorteerhoedepside is in hoofdstukken 9 en 10)
- Existentialisme: Jean-Paul Sartre en Ambert Camus. Een begin: https://nl.wikipedia.org/wiki/Existentialisme
Spotify: https://open.spotify.com/episode/4RAUVlEdS4ilzwAzb2KAkF?si=273b5bda5c10421e
Herwaarns Podcast 19 – De Traditie van Grammaticaonderwijs
Als iemand een taal wil leren, worden ze onderwezen in vocabulaire, zinsnedes en grammatica. Dit is al eeuwen hoe taalonderwijs werkt, maar toch heeft grammatica de reputatie om saai en droog te zijn. Het leren van de regels van een taal is dan ook een “heet hangijzer” volgens Sebastiaan Dönszelmann en anderen in het Handboek Vreemde Talendidactiek: is het nuttig om mensen de onderliggende structuren van taal te willen laten begrijpen als het uiteindelijk gaat om communicatie?
Met een verschuiving van taal leren via DuoLingo of communiceren via Google Translate en ChatGPT is het inzicht in taalstructuur niet essentieel voor het communiceren. Op veel Europese scholen wordt ook steeds meer onderwezen en getoetst met het Europees Referentiekader, dat taalvaardigheid vat in “can-do statements”, niet in grammaticale regels. Moet de hardnekkige traditie van grammaticaonderwijs worden verbannen naar academische taalstudies of kan grammaticaonderwijs blijven bijdragen aan algemeen taalonderwijs, bijvoorbeeld in een andere vorm?
Te gast is Martina, docent klassieke talen. Ze spreekt Latijn, Grieks, Nederlands, Perzisch en Duits. Ze heeft grammatica bijna helemaal losgelaten in haar onderwijs.
Verwijzingen
Intro
- Dönszelmann, van Beuningen, Kaal en de Graaff. Handboek Vreemde Talendidactiek. 2020. Coutinho, Bussum. 2e editie, 2021.
- Het Europees Referentie Kader: www.erk.nl
- De Sapir-Whorfhypothese https://nl.wikipedia.org/wiki/Sapir-Whorfhypothese
- Garden Path theorie: https://en.wikipedia.org/wiki/Garden-path_sentence
Wessel
- Ted Chiang. “The Story of Your Life.” 1998. Story of Your Life and Others, 2002.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Four_stages_of_competence
Merel
- Diana Galbon. Outlander. 1991. (En de rest van de serie).
- Stepping Stones. Noordhoff. 7e editie, 2021.
Martina
- Stephen Krashen’s werk. https://www.sdkrashen.com/
- Hans Ørberg. Lingua Latina per se Illustrata.
- Bill van Patten’s werk. https://www.billvanpatten.net/
- Alexander Veronensis – discere legere novum sermonem est sicut mingere.
- Keith Toda. https://todallycomprehensiblelatin.blogspot.com/
- Mohamadreza Shams. Qesehai-e Hasani.
Andere verwijzingen
- Noam Chomsky – Universal Grammar. https://en.wikipedia.org/wiki/Universal_grammar
- Aleph with Beth – aflevering 1: Hebrew – First Words. https://youtu.be/y640-FIpxQs
- En een bonuslink: addisco.nl van Casper Porton en zijn vrouw Cerianne, waar Martina al haar Latijn heeft geleerd en Krashen heeft leren kennen.
YouTube: https://youtu.be/jskJCUxrRws
Spotify: https://open.spotify.com/episode/4rahAJb4uRH1S0FLIbCBMJ?si=ab971f2af4d64dc3
Herwaarns Podcast 18 – De Noorse Cultuur
De Noorse mythologie en cultuur zijn een onaflatende bron van inspiratie. Goden en vikingen bevolken strips, films, computerspellen, series, metalmuziek en allerhande andere verhalen. Vandaag onderzoeken we voorbeelden van de Noorse cultuur in de moderne cultuur.
De meeste kennis over de Noorse cultuur komt uit de archeologie en de sages, mythes en legenden uit de orale cultuur, latere opgeschreven en gebundeld door IJslandse schrijvers in de vorm van twee collecties, de proza en poëtische Edda.
Aan de hand van onze gedachten uit aflevering 16 over Moderne Hervertellingen, waarin we onderzochten wat een hervertelling onthult over de oorspronkelijke tekst, schrijver en context, maar ook over de nieuwe tekst, schrijver en context, verkennen we de invloed van de Noorse cultuur in de onze.
Te gast is Luuk, docent Engels en Tolkienfanaat.
Verwijzingen
Intro
- De Edda – https://nl.wikipedia.org/wiki/Edda. De genoemde vertaling is van Lee M. Hollander. University of Texas, 1962.
Merel
- The Last Kingdom. Stephen Butchard (bewerking). BBC en Netflix, 2015-2022.
- Bernard Cornwell. The Saxon Stories. HarperCollins, 2004. (Met hier de Goodreads- recensies: https://www.goodreads.com/book/show/68527.The_Last_Kingdom)
- Neil Price. The Children of Ash and Elm: a History of the Viking. Basic books, 2020.
- De rooftocht op Lindisfarne: https://nl.wikipedia.org/wiki/Lindisfarne
Luuk
- J. R. R. Tolkien. The Silmarillion. Bewerkt door Christopher Tolien. George Allen & Unwin. 1977.
- Beowulf. (Auteur onbekend)
- Battle of Maldon. (auteur onbekend) Zie bijvoorbeeld: https://oldenglishpoetry.camden.rutgers.edu/battle-of-maldon/
- J. R. R. Tolkien – “Beowulf: The Monsters and the Critics” en “The Death of Beorthnoth” (over “ofermod”.
Wessel
- The Sandman (vooral volume 4, Season of Mists en volume 9, The Kindly Ones). Neil Gaiman met Jones, Jones III, Dringenberg, Wagner, Russell, Pratt, Giordano en nog meer.
- Thor in de Stan Lee comics: https://en.wikipedia.org/wiki/Thor_(Marvel_Comics)
Andere verwijzingen
- De Völuspá. Zie https://en.wikipedia.org/wiki/V%C3%B6lusp%C3%A1
- Onbehaarde Apen podcast. “Hoe wreed waren de Vikingen echt?” NRC. 20 mei 2020. https://www.nrc.nl/nieuws/2020/05/20/hoe-wreed-waren-de-vikingen-echt-a4000351
- Neil Gaiman en Terry Pratchett. Good Omens. Gollancz/Workman, 1990.
- Neil Gaiman. American Gods. William Morrow, 2001.
- God of War-serie. Santa Monica Studio, Ready at Dawn en Javaground/SOE-LA. Sony. 2005-2022.
- Ragnarok. Netflix. 2020-nu.
- Pirate Metal: zie bijvoorbeeld Alestorm.
- Viking Metal: zie bijvoorbeeld Amon Amarth.
Spotify: https://open.spotify.com/episode/04LAIs5Zyripdvn6R693bp?si=08G0EqIIQpCmEYWExlIDtA
YouTube: https://youtu.be/HRHTnND9-ik
Herwaarns Podcast 17 – De Wijsheid van het Ecosysteem
Het idee dat er wijsheid schuilt in de natuur is eeuwenoud en heeft al vele vormen gekend, van natuurgeesten en goden tot taoïsme en hekserij. In de afgelopen eeuw is er ook steeds meer wetenschappelijk onderzoek gekomen naar bewustzijn en intelligentie van planten, dieren en de ecosystemen waar ze in leven. De nog steeds omstreden Gaia-hypothese van James Lovelock en Lynn Margulis stelt dat de Aarde één groot netwerk van organische en non-organische systemen is dat elkaar beïnvloed om een leefbare balans te behouden. Het concept van ecosystemen die een balans vinden is inmiddels een beproefd en essentieel onderdeel van natuurbehoud en het tegengaan van klimaatverandering en effecten daarvan, uiteenlopend van het verwilderen van natuurgebieden, het herintroduceren van apex predatoren en het ruimte maken voor het buiten de oevers treden van rivieren. Er is zelfs onderzoek, onder andere door Suzanne Simard, dat laat zien dat bomen en fungi door middel van chemische verbindingen voedingstoffen uitwisselen en zo een sterker gedeeld leefsysteem creëren.
Wat kunnen mensen leren van deze natuurlijke balans? Hoe verhoudt menselijke wijsheid zich tot die van overig leven? Kunnen we de inzichten van de natuur gebruiken of is dat een te menselijke gedachte?
Te gast is Annika, historica en wijsgerige, net als in aflevering 1 over burgerschap.
We bouwen voort op aflevering 15, over antropocentrisme.
Spotify, YouTube: https://youtu.be/gB24eAEgu6w, Google Podcasts: link,
Verwijzingen
Intro
- Infinite Monkey Cage – Wood Wide Web, met Suzanne Simard: https://open.spotify.com/episode/0pcz3hGHR6yrcFvROeg4kf
- De gaia-hypothese door John Lovelock en Lynn Margulis.
Merel
- The Biggest Little Farm. 2018. Regie: John Chester. Zie ook: https://www.biggestlittlefarmmovie.com/
- The Salt of the Earth. 2014. Regie: Sebastiao Salgado.
Wessel
- Saga of the Swamp Thing, 20-24.Alan Moore, Dan Day, John Totleben, Rick Veich, Stephen Bissette. 1984.
- The Swamp Thing. Len Wein. 1971.
Annika
- Neil Philip. Mythen & Sagen. Illustraties door Milesh Mistry. 1996.
Andere verwijzingen
- Luuk en Gijs. “Bomen zijn relaxed.”
- Peter Wohlleben. Het Verborgen Leven van Bomen. 2016.
Herwaarns Podcast 16 – Moderne Hervertellingen
Zolang er al verhalen zijn, worden ze herverteld, bewerkt en aangepast. Met elk nieuw medium worden oude verhalen opnieuw verteld en met elke nieuwe cultuur worden verhalen vertaald en aangepast.
Toch is de hedendaagse populaire cultuur nadrukkelijk een plek van hervertellen: prequels, sequels, franchises, de musical, de film, de serie, de reboot en cinematic universes – er is een hervertellingsindustrie ontstaan die herkauwt en bepaalt welke versies van de verhalen in de canon passen en die vrije bewerkingen met copyrightclaims bedreigt. Omdat vermaak een industrie is en industrie grote investeringen en grote wisten nodig heeft, zijn hervertellingen een veilige keuze die niettemin volledig ingedekt moet worden, betoogt Lindsay Ellis, video-essayiste en schrijfster. Films zijn vaak te duur om te falen, dus worden er oude publiekslievelingen van stal gehaald en in een markt gezet, afgestemd op een rendabele doelgroep.
Zijn hervertellingen in essentie altijd heroriëntaties op een ander publiek? Zouden we meer nieuwe verhalen moeten hebben, bijvoorbeeld met diversiteitsquota’s, of is trouw blijven aan de fundamentele verhalen van onze cultuur juist belangrijk? Hoe blijven oude verhalen domineren, ook al zijn ze soms problematisch?
Te gast is Lieke, mediëvist, net als in aflevering 4 over de vrouwelijke held en aflevering 11 over de Female Gaze.
Verwijzingen
Intro
- Lindsay Ellis. “That Time Disney Remade Beauty and the Beast.” 2018. https://www.youtube.com/watch?v=vpUx9DnQUkA. Timestamp: 33:34.
Merel
- Julia Quinn – The Duke and I [Bridgerton #1] (2000)
Jane Austen – Pride and Prejudice (1813) - Bridgerton (s1+2) – Netflix series (Shonda Rhimes; dir. Chris van Dusen) (2020-)
—
- Incomplete lijst van literaire adaptaties van Pride & Prejudice: https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_literary_adaptations_of_Pride_and_Prejudice
- het genre Regency Romance: https://en.wikipedia.org/wiki/Regency_romance
- het genre novel of manners: https://en.wikipedia.org/wiki/Novel_of_manners
- Karolina Zebrowska – Bridgerton Costumes Are A Historical Mess, But They Kinda Work (YouTube) : https://www.youtube.com/watch?v=d3e8d9nErUk
- Abby Cox – Costuming in Historical Fantasy vs Historical Accuracy in Movies & TV / Bridgerton Costumes (YouTube): https://www.youtube.com/watch?v=fYuGg9CEY5Y
- interview met Shonda Rhimes (Harper’s Bazaar): https://www.harpersbazaar.com/uk/culture/entertainment/a39672361/shonda-rhimes-advice-creating-tv-empire [geciteerde zit in het interview (de video)]
- citaat Chris van Dusen: https://www.heart.co.uk/showbiz/tv-movies/is-bridgertons-true-story-family-real/
- Reclaiming Jane Pod:
- How Many Black People Were in the Regency Aristocracy, Anyway? https://reclaimingjanepod.com/blog/how-many-black-people-were-in-the-regency-aristocracy-anyway
- Sense and Sensibility 11-15: Race and Regency https://reclaimingjanepod.com/episodes/sense-and-sensibility-11-15-race-and-regency
Wessel
- Scott Pilgrim vs the World. 2010. Dir. Edgar Wright. Script: Edgar Wright en Michael Bacall.
- Scott Pilgrim strips. Bryan Lee O’Malley. 2004-2010. Oni Press.
- “Scott Pilgrim vs. The World Reunion Table Read.” Entertainment Weekly. 20-7-2020. https://www.youtube.com/watch?v=DKqKLnsmoK4
Lieke
- Sir Gawain and the Green Knight. Auteur onbekend.
- The Green Knight. 2021. Dir. David Lowery.
Andere verwijzingen
- Herwaarns podcast 9 – Historiografie en fictie. 2020. https://www.herwaarns.nl/podcast/herwaarns-09-historiografie-en-fictie/
- Russell Hoban. Riddley Walker. 1980. Jonathan Cape.
Helaas niet gebruikte bronnen
- “The End of Rainbow Capitalism.” Are They Gay? https://youtu.be/5xQVFYWvd3o
Hij maakt een analyse over Our Flag Means Death en betoogt dat het laat zien dat veel “queer media” voortkomt uit wat hij “instrumentele actie” noemt, gericht op een specifiek maatschappelijk doel, vaak winst (bij ons dus studio’s, markt). Daarom herkennen veel LGBTQ+ mensen zich er niet in. In plaats daarvan zouden werken moeten voortkomen uit communicatieve actie, een bron van cultuur en gemeenschap waarbij mensen onderling dingen leren begrijpen en ervaren (bij ons schrijvers en expressieve uitingen). Grappig hoe dit vanuit een heel andere hoek ook praat over het probleem van verhalen met een efficiënt doel, niet het uiten van een consensus of idee. Ik had zeker deze termen gebruikt als ik de video twee dagen eerder had gezien.
Herwaarns podcast 15 – Antropocentrisme
De mens leeft op Aarde. De mens vormt de wereld naar believen. De mens maakt problemen en de mens lost ze weer op. De mens is het middelpunt van al onze gedachtegang. Hier worden echter steeds vaker vragen bij gesteld. Er is een verschuiving van de mens als centraal naar de mens als onderdeel van het systeem waarin alles leeft. Problemen als de pandemie en klimaatverandering overstijgen niet alleen het niveau van individueel voorstellingsvermogen, maar ook menselijke controle. Ondertussen vervalt ook steeds meer het beeld dat mensen uniek in staat zijn tot bijvoorbeeld taal, empathie en zelfbewustzijn. Waarom staat de mens nog steeds centraal in ons wereldbeeld? Is het tijd om de mens van hun voetstuk te halen?
Te gast zijn Renske, historica en classica (net als in afleveringen 6 en 9) en Merel, student literatuurwetenschappen in Utrecht. Ze schrijft op het oment haar scriptie over de perceptie van boerderijdieren in Nederlandse literatuur.
Verwijzingen
Merel
- Agamben, Giorgio. “Anthopological Machine.” The Open: Man and Animal, Stanford University Press, 2002.
Wessel
- Valades, Didacus. Rhetorica Christina. 1579. Via Wikipedia commons, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b5/Great_Chain_of_Being_2.png
- McRae, Calista. “The Great Chain of Being Come Undone”: Linking Blackness and Animal Studies. Environmental Humanities (2022) 14 (1): 202–215. https://doi.org/10.1215/22011919-9481517
- Plotinus, geciteerd in: https://www.britannica.com/topic/Great-Chain-of-Being
- https://web.cn.edu/kwheeler/Tillyard01.html
- Rigato, Emanuele and Alessandro Minelli. “The Great Chain of Being Is Still Here.” Evolution: Education and Outreach volume 6, Article number: 18 (2013)
- Wheeler, L. K. “The Chain of Being: Chaos and Order in the Middle Ages and Renaissance Worldview”. 2002. Via: https://docs.google.com/presentation/d/1f54uQ1earAViwe803m2sxJViC91nXEaVk1YkqXdrZ1Q/htmlpresent?hl=en
- Wheeler, L. L. “The Chain of Being: Tillyard in a Nutshell.” 1998-2017. Bezocht op 24-3-2022. https://web.cn.edu/kwheeler/Tillyard01.html
Renske
- Rowling, J. K. Fantastic Beasts and Where to Find Them. Bloomsbury,2001.
- Fantastic Beasts and Where to Find Them. Dir. David Yates. 2016.
Merel
- Proulx, Annie. Barkskins. Charles Scribner’s Sons, 2016.
Overige verwijzingen:
- Witch, Please! Podcast. http://ohwitchplease.ca/
- Cook, Monte, Jonathan Tweet, Skip Williams. Dungeons and Dragons: Player’s Handbook 3rd edition. Wizards of the Coast. 2000. Voor een kort overzicht van alignment charts, zie bijvoorbeeld: https://dungeonsdragons.fandom.com/wiki/Alignment
YouTube:
Spotify:
Herwaarns emotieserie 06 – Nostalgie
Nostalgie is het verlangen naar een onbestaand verleden. 2020 is voor veel mensen een uitstekende gelegenheid gebleken om met nostalgie terug te kijken naar het verleden, toen alles nog beter was en we vrij waren. Wat hebben Merel en Wessel daarover te zeggen aan de hand van Watchmen en Little Women?
Wessel
Linday Ellis. “Stranger Things, IT and the Upside Down of Nostalgia.” 4 Dec 2017. https://www.youtube.com/watch?v=Radg-Kn0jLs
Marc Le Sueur – “Anatomy of Nostalgia Films.” Journal of Popular Film Volume 6.2, 1977. 106,
Svetlana Boym – “Nostalgia.” Atlas of Transformation. http://monumenttotransformation.org/atlas-of-transformation/html/n/nostalgia/nostalgia-svetlana-boym.html
Alan Moore, Dave Gibbons en John Higgins. Watchmen. 1986-1987.
Watchmen. 2009. Regie: Zack Snyder. Intro: https://youtu.be/h24D87SqaLQ
The Incredibles. 2004. Regie: Brad Bird.
Roelof ten Napel – Sonnet XXI. In het Vlees. 2020.
Merel
Little Women (2019), dir. Greta Gerwig.
Little Women (1994), dir. Gillian Armstrong.
Louisa May Alcott – Little Women (1868-1869)
Be Kind Rewind – Comparing Every Version of Little Women: https://www.youtube.com/watch?v=nJGZoecSmrA
Micarah Tewers – Why The Costumes of Little Women Did NOT Deserve an Oscar: https://www.youtube.com/watch?v=_sBqqERMblo
Herwaarns podcast 13 – Lingua Franca
Lingua franca is een concept dat wordt gebruikt om een taal aan de duiden waarmee mensen die niet dezelfde taal spreken toch met elkaar kunnen communiceren. Er zijn historische voorbeelden zoals Latijn uit de middeleeuwen en de Verlichting, maar ook ideologische pogingen om een neutrale, eenvoudig te leren taal te ontwerpen voor iedereen, zoals het Esperanto. Tegenwoordig zien veel mensen Engels als de lingua franca, maar is het wel wenselijk om één dominante taal te hebben, zeker als die vaak is opgelegd in een koloniaal verleden? Wie bepaalt er dan welke taal gebruikt wordt en wanneer die taal correct gebruikt wordt?
Te gast is Willemijn, kunsthistorica en docent Nederlands aan anderstaligen.
Zoals altijd te beluisteren op Spotify en YouTube.
Verwijzingen
Merel
- Hilary Mantel – The Mirror and the Light (2020)
- https://en.wikipedia.org/wiki/English_Reformation
- Artikelen over Engels op Nederlandse universiteiten:
Willemijn
- Language. Vanja Rukavina. Het Nationale Theater in coproductie met Zaal 4A. 2020.
Wessel
- Christopher Paolini – Eragon.
- Ursula K. Guinn – Earthsea.
- Patrick Rothfuss – The Name of the Wind.
- Zie ook: Warcraft, demonen en duivelsverhalen en I Know Your True Name op TVtropes.
Overige verwijzingen
- Ferdinand de Saussures idee van signifier en signified
- Dungeons and Dragons spelboeken over de gemeenschappelijke taal “Common.”
- Podcast Filosofie, met daarin Carlo Hover over de Chinese filosoof Hong Zichenng en de invloed van de Chinese taal. https://open.spotify.com/episode/3d2PEoJz7xdsRlx5yJq7JO?si=aB7TfEwvR3mtvo-mj2Htmw
Herwaarns Podcast 14 – Het Goddelijke Lichaam
Misschien is het grootste compliment over een lichaam dat het goddelijk is. Een jonge god, een goddelijke schoonheid. Dit verwijst impliciet naar de polytheïstische pantheons van het oude Griekenland, Rome of de Noren, bijvoorbeeld. Deze goden leken op mensen, maar waren geïdealiseerd: onsterfelijk, krachtig en betoverend.
Toch wordt het goddelijk al snel als spiritueel of transcendent gezien, omdat het onze materiële wereld overstijgt. Het goddelijke staat daarmee buiten onze alledaagse wereld, onbereikbaar en onaanraakbaar. In deze aflevering onderzoeken we de tegenstrijdigheid van lichamelijkheid en perfectie in het goddelijke lichaam.
Te gast is Glyn, classicus bezig met een proefschrift over de geschiedenis van de perceptie van de huid (net als in aflevering 6).
Verwijzingen
Glyn
- Leochares (misschien?) – Diane De Versailles. https://www.louvre.fr/en/oeuvre-notices/artemis-doe
- Helen King. “Bound to Bleed: Artemis and Greek Women.” 1983. In: A. Cameron en A. Kuhrt (eds.) Images of Women in Antiquity, London, 109-127.
- Pausanias – Paus. 8.23.6-7.
Merel
- Andhurati Roy – The God of Small Things. IndiaInk. 1997.
- The Laws of Manu.
Wessel
- James K. Morrow – Towing Jehovah. Harcourt Brace. 1994.
Spotify: https://open.spotify.com/episode/612LNjBj3zxb0ZrWBGOP1m?si=QikZyt18RQq9Tx2k07TAew
YouTube: https://youtu.be/1oNeBN1EE6Y
Herwaarns Podcast 12 – Kan technologie kunst maken?
Kunst is volgens de meeste definities iets unieks voor mensen. Het is het maken van iets moois, schokkends of betekenisvols, een expressie van iets van binnen. Het is een middel om te kunnen communiceren met andere mensen, die het kunnen interpreteren, voelen of beoordelen. Kan technologie ooit kunst maken? Moderne technieken zijn in staat om de werkelijkheid vast te leggen zoals mensen dat niet zouden kunnen en kunstmatige intelligentie kan muziek, teksten en beeld creëren.
Wat zijn de verbanden tussen maken, produceren, scheppen en creëren? Kunnen alleen mensen kunst maken?
Te gast is Liselore, promovendus bij de universiteiten Leiden en Delft. Haar onderzoek gaat over ethische en morele aspecten van 3D-printen in de kunstwereld, zoals het gebruik van AI bij het reproduceren van werken of om verloren werken te maken in de lijn van een artiest.
Ook te vinden op YouTube en Spotify.
Verwijzingen
Intro (twee voorbeelden van scheppende technologie)
– Hier twee voorbeelden van OpenAI projecten die zelfstandig teksten schrijven https://openai.com/blog/better-language-models/ en zelfstandig muziek maken: https://openai.com/blog/jukebox/
Liselore
- Bob Rob de schilderrobot. Zie https://www.tudelft.nl/en/2019/io/june/paintrobot-bob-rob/ en https://awesome-technologies.de/showcases/paintrobot.
- Turing test.
Merel
- Altered Carbon. 2018. Gemaakt door Laeta Kalogridis. Scenario en regie wisselen per aflevering.
Wessel
- Kurt Vonnegut. “EPICAC.” 1950. Welcome to the Monkey House.
Overige verwijzingen
- Actor Network Theory. Latour, B. 2007. Reassembling the Social: An Introduction to Actor-Network-Theory. Clarendon Lectures in Management Studies. OUP Oxford. https://books.google.nl/books?id=7ZGknQEACAAJ.
- Blade Runner. 1973. Regie: Ridley Scott. Scenario: Hampton Fancher en David Peoples.
- Blader Runner 2049. 2017. Regie: Denis Villeneuve. Script: Hampton Fancher en Michael Green.
- Her. 2013. Regie en scenario: Spike Jonze.
- Poe, Edgar Allen – “Annabel Lee.”
- Westworld. 2016. Jonathan Nolan en Lisa Joy.
- Mansoni, Pierre.
- Facebook begrijpt de eigen algoritmes ook niet meer:
- Herwaarns Podcast 26 – Populisme
- Herwaarns Verwikkeld 4 – The Last of Us
- Herwaarns Verwikkeld 3 – Beowulf
- Herwaarns Podcast 25 – Herdenken
- Herwaarns Podcast 24 – Verzet in Rusland
- Herwaarns Verwikkeld 2 – Sherlock Holmes
- Herwaarns Podcast 23 – De Vrouw Als Muze
- Herwaarns Verwikkeld 1 – Jurassic Park
- Herwaarns Podcast 22 – De Gezonde Geest
- Herwaarns Podcast 21 – Keuzestress