Tag: Herwaarns Podcast

De Noorse mythologie en cultuur zijn een onaflatende bron van inspiratie. Goden en vikingen bevolken strips, films, computerspellen, series, metalmuziek en allerhande andere verhalen. Vandaag onderzoeken we voorbeelden van de Noorse cultuur in de moderne cultuur.

De meeste kennis over de Noorse cultuur komt uit de archeologie en de sages, mythes en legenden uit de orale cultuur, latere opgeschreven en gebundeld door IJslandse schrijvers in de vorm van twee collecties, de proza en poëtische Edda.

Aan de hand van onze gedachten uit aflevering 16 over Moderne Hervertellingen, waarin we onderzochten wat een hervertelling onthult over de oorspronkelijke tekst, schrijver en context, maar ook over de nieuwe tekst, schrijver en context, verkennen we de invloed van de Noorse cultuur in de onze.

Te gast is Luuk, docent Engels en Tolkienfanaat.

Verwijzingen

Intro

• De Edda – https://nl.wikipedia.org/wiki/Edda. De genoemde vertaling is van Lee M. Hollander. University of Texas, 1962.

Merel

• The Last Kingdom. Stephen Butchard (bewerking). BBC en Netflix, 2015-2022.
• Bernard Cornwell. The Saxon Stories. HarperCollins, 2004. (Met hier de Goodreads- recensies: https://www.goodreads.com/book/show/68527.The_Last_Kingdom)
• Neil Price. The Children of Ash and Elm: a History of the Viking. Basic books, 2020.
• De rooftocht op Lindisfarne: https://nl.wikipedia.org/wiki/Lindisfarne

Luuk

• J. R. R. Tolkien. The Silmarillion. Bewerkt door Christopher Tolien. George Allen & Unwin. 1977.
• Beowulf. (Auteur onbekend)
• Battle of Maldon. (auteur onbekend) Zie bijvoorbeeld: https://oldenglishpoetry.camden.rutgers.edu/battle-of-maldon/
• J. R. R. Tolkien – “Beowulf: The Monsters and the Critics” en “The Death of Beorthnoth” (over “ofermod”.

Wessel

• The Sandman (vooral volume 4, Season of Mists en volume 9, The Kindly Ones). Neil Gaiman met Jones, Jones III, Dringenberg, Wagner, Russell, Pratt, Giordano en nog meer.
• Thor in de Stan Lee comics: https://en.wikipedia.org/wiki/Thor_(Marvel_Comics)

Andere verwijzingen

• De Völuspá. Zie https://en.wikipedia.org/wiki/V%C3%B6lusp%C3%A1
• Onbehaarde Apen podcast. “Hoe wreed waren de Vikingen echt?” NRC. 20 mei 2020. https://www.nrc.nl/nieuws/2020/05/20/hoe-wreed-waren-de-vikingen-echt-a4000351
• Neil Gaiman en Terry Pratchett. Good Omens. Gollancz/Workman, 1990.
• Neil Gaiman. American Gods. William Morrow, 2001.
• God of War-serie. Santa Monica Studio, Ready at Dawn en Javaground/SOE-LA. Sony. 2005-2022.
• Ragnarok. Netflix. 2020-nu.
• Pirate Metal: zie bijvoorbeeld Alestorm.
• Viking Metal: zie bijvoorbeeld Amon Amarth.

Spotify: https://open.spotify.com/episode/04LAIs5Zyripdvn6R693bp?si=08G0EqIIQpCmEYWExlIDtA

YouTube: https://youtu.be/BHCPPw9AK3Y

Google Podcasts: https://podcasts.google.com/feed/aHR0cDovL3d3dy5oZXJ3YWFybnMubmwvZmVlZC9wb2RjYXN0Lw/episode/aHR0cDovL3d3dy5oZXJ3YWFybnMubmwvP3A9MTE4OQ?sa=X&ved=0CAUQkfYCahcKEwjAwoX9qvr8AhUAAAAAHQAAAAAQLA

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: RSS | More

Het idee dat er wijsheid schuilt in de natuur is eeuwenoud en heeft al vele vormen gekend, van natuurgeesten en goden tot taoïsme en hekserij. In de afgelopen eeuw is er ook steeds meer wetenschappelijk onderzoek gekomen naar bewustzijn en intelligentie van planten, dieren en de ecosystemen waar ze in leven. De nog steeds omstreden Gaia-hypothese van James Lovelock en Lynn Margulis stelt dat de Aarde één groot netwerk van organische en non-organische systemen is dat elkaar beïnvloed om een leefbare balans te behouden. Het concept van ecosystemen die een balans vinden is inmiddels een beproefd en essentieel onderdeel van natuurbehoud en het tegengaan van klimaatverandering en effecten daarvan, uiteenlopend van het verwilderen van natuurgebieden, het herintroduceren van apex predatoren en het ruimte maken voor het buiten de oevers treden van rivieren. Er is zelfs onderzoek, onder andere door Suzanne Simard, dat laat zien dat bomen en fungi door middel van chemische verbindingen voedingstoffen uitwisselen en zo een sterker gedeeld leefsysteem creëren.

Wat kunnen mensen leren van deze natuurlijke balans? Hoe verhoudt menselijke wijsheid zich tot die van overig leven? Kunnen we de inzichten van de natuur gebruiken of is dat een te menselijke gedachte?

Te gast is Annika, historica en wijsgerige, net als in aflevering 1 over burgerschap.

We bouwen voort op aflevering 15, over antropocentrisme.

Spotify, YouTube: https://youtu.be/gB24eAEgu6w, Google Podcasts: link,

Verwijzingen

Intro

• Infinite Monkey Cage – Wood Wide Web, met Suzanne Simard: https://open.spotify.com/episode/0pcz3hGHR6yrcFvROeg4kf
• De gaia-hypothese door John Lovelock en Lynn Margulis.

Merel

• The Biggest Little Farm. 2018. Regie: John Chester. Zie ook: https://www.biggestlittlefarmmovie.com/
• The Salt of the Earth. 2014. Regie: Sebastiao Salgado.

Wessel

• Saga of the Swamp Thing, 20-24.Alan Moore, Dan Day, John Totleben, Rick Veich, Stephen Bissette. 1984.
• The Swamp Thing. Len Wein. 1971.

Annika

• Neil Philip. Mythen & Sagen. Illustraties door Milesh Mistry. 1996.

Andere verwijzingen

• Luuk en Gijs. “Bomen zijn relaxed.”
• Peter Wohlleben. Het Verborgen Leven van Bomen. 2016.

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: RSS | More

Lingua franca is een concept dat wordt gebruikt om een taal aan de duiden waarmee mensen die niet dezelfde taal spreken toch met elkaar kunnen communiceren. Er zijn historische voorbeelden zoals Latijn uit de middeleeuwen en de Verlichting, maar ook ideologische pogingen om een neutrale, eenvoudig te leren taal te ontwerpen voor iedereen, zoals het Esperanto. Tegenwoordig zien veel mensen Engels als de lingua franca, maar is het wel wenselijk om één dominante taal te hebben, zeker als die vaak is opgelegd in een koloniaal verleden? Wie bepaalt er dan welke taal gebruikt wordt en wanneer die taal correct gebruikt wordt?

Te gast is Willemijn, kunsthistorica en docent Nederlands aan anderstaligen.

Zoals altijd te beluisteren op Spotify en YouTube.

Verwijzingen

Merel

• Hilary Mantel – The Mirror and the Light (2020)
• https://en.wikipedia.org/wiki/English_Reformation
• Artikelen over Engels op Nederlandse universiteiten:
  • https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/docenten-moeten-alle-hoeken-en-gaten-van-het-engels-kennen~b03c9e01/
  • https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/geklaag-over-gebrekkig-engels-in-collegezaal-neemt-toe~bf244322/
  • https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/wij-kiezen-voor-engels-en-nederlandstalig-onderwijs~b5fa2e95/

Willemijn

• Language. Vanja Rukavina. Het Nationale Theater in coproductie met Zaal 4A. 2020.

Wessel

• Christopher Paolini – Eragon.
• Ursula K. Guinn – Earthsea.
• Patrick Rothfuss – The Name of the Wind.
• Zie ook: Warcraft, demonen en duivelsverhalen en I Know Your True Name op TVtropes.

Overige verwijzingen

• Ferdinand de Saussures idee van signifier en signified
• Dungeons and Dragons spelboeken over de gemeenschappelijke taal “Common.”
• Podcast Filosofie, met daarin Carlo Hover over de Chinese filosoof Hong Zichenng en de invloed van de Chinese taal. https://open.spotify.com/episode/3d2PEoJz7xdsRlx5yJq7JO?si=aB7TfEwvR3mtvo-mj2Htmw

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: RSS | More

Kunst is volgens de meeste definities iets unieks voor mensen. Het is het maken van iets moois, schokkends of betekenisvols, een expressie van iets van binnen. Het is een middel om te kunnen communiceren met andere mensen, die het kunnen interpreteren, voelen of beoordelen. Kan technologie ooit kunst maken? Moderne technieken zijn in staat om de werkelijkheid vast te leggen zoals mensen dat niet zouden kunnen en kunstmatige intelligentie kan muziek, teksten en beeld creëren.

Wat zijn de verbanden tussen maken, produceren, scheppen en creëren? Kunnen alleen mensen kunst maken?

Te gast is Liselore, promovendus bij de universiteiten Leiden en Delft. Haar onderzoek gaat over ethische en morele aspecten van 3D-printen in de kunstwereld, zoals het gebruik van AI bij het reproduceren van werken of om verloren werken te maken in de lijn van een artiest.

Ook te vinden op YouTube en Spotify.

Verwijzingen

Intro (twee voorbeelden van scheppende technologie)

– Hier twee voorbeelden van OpenAI projecten die zelfstandig teksten schrijven https://openai.com/blog/better-language-models/ en zelfstandig muziek maken: https://openai.com/blog/jukebox/

Liselore

• Bob Rob de schilderrobot. Zie https://www.tudelft.nl/en/2019/io/june/paintrobot-bob-rob/ en https://awesome-technologies.de/showcases/paintrobot.
• Turing test.

Merel

• Altered Carbon. 2018. Gemaakt door Laeta Kalogridis. Scenario en regie wisselen per aflevering.

Wessel

• Kurt Vonnegut. “EPICAC.” 1950. Welcome to the Monkey House. 

Overige verwijzingen

• Actor Network Theory. Latour, B. 2007. Reassembling the Social: An Introduction to Actor-Network-Theory. Clarendon Lectures in Management Studies. OUP Oxford. https://books.google.nl/books?id=7ZGknQEACAAJ.
• Blade Runner. 1973. Regie: Ridley Scott. Scenario: Hampton Fancher en David Peoples.
• Blader Runner 2049. 2017. Regie: Denis Villeneuve. Script: Hampton Fancher en Michael Green.
• Her. 2013. Regie en scenario: Spike Jonze.
• Poe, Edgar Allen – “Annabel Lee.”
• Westworld. 2016. Jonathan Nolan en Lisa Joy.
• Mansoni, Pierre.
• Facebook begrijpt de eigen algoritmes ook niet meer:

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: RSS | More

De male gaze is een bekend fenomeen in feministische kritiek dat gebruikt wordt om de weergave van vrouwen in film en andere visuele media te analyseren. Het concept is geïntroduceerd door Laura Mulvey in 1975 en wordt nog steeds gebruikt om aan te geven hoe vrouwen worden gereduceerd in visuele media. In deze aflevering onderzoeken we hoe dit concept kan worden omgedraaid tot een vrouwelijke blik en wat daar dan de kenmerken van zouden zijn.

Te gast is Lieke, recentelijk gepromoveerd mediëvist.

Verwijzingen

Intro

– Laura Mulvey (1975). “Visual Pleasure and Narrative Cinema”. Screen 16 (3): 6-18.

– Berger, John. Geciteerd in: https://finallyfeminism101.wordpress.com/2007/08/26/faq-what-is-the-%E2%80%9Cmale-gaze%E2%80%9D/

– Jean-Paul Sartre, L’Être et le néant : Essai d’ontologie phénoménologique, 1943.

Merel

• Magic Mike (2012), dir. Steven Soderbergh
  Magic Mike XXL (2015), dir. Gregory Jacobs
• Volkskrant artikel:  https://www.volkskrant.nl/cultuur-media/de-hot-priest-uit-fleabag-en-andere-sexy-personages-die-vrouwen-doen-watertanden~b26de96f/  info-kader “female gaze” (waarin trouwens ook Lieke’s film wordt genoemd). 
• Natalie Perfetti-Oates: Chick Flicks and the Straight Female Gaze: Sexual Objectification and Sex Negativity in “New Moon”, “Forgetting Sarah Marshall”, “Magic Mike”, and “Fool’s Gold” http://genderforum.org/absolute-erotic-issue-51-2015/
• Crazy, Stupid, Love (2011), dir. Glenn Ficarra and John Requa; “The Big Move” scene: https://www.youtube.com/watch?v=9vSKyFA5F9Y
• Little Women (2019), dir. Greta Gerwig.

Wessel

• Virginia Woolf. A Room of One’s Own. 1929.

Lieke

• Portrait de la jeune fille en feu. (2019). Regie en script Céline Sciamma.

Overige verwijzingen

• Margaret Atwood – Siren Song. 1974.
• Pat Barker – The Silence of the Girls. 2018. (Hervertelling van de Iliad vanuit het perspectief vn Briseis))
• Bechdel test. https://bechdeltest.com/
• Coca Cola Light reclame: https://www.youtube.com/watch?v=ot9NvIavZIc
• Carol Ann Duffy – The World’s Wife. 2000. De collectie gedichten waarin vrouwelijke karakters uit de kunstgeschiedenis een stem krijgen.
• Madeline Miller – Circe. 2018. (Herinterpretatie van Circe bekend uit onder andere de Odyssee)
• Mythe van Orpheus en Eurydice. https://nl.wikipedia.org/wiki/Orpheus_en_Eurydice
• Christa Wolf – Cassandra

Ook te vinden op YouTube en Spotify.

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: RSS | More

Welkom bij de Herwaarns mini-serie! Vanwege de COVID19-maatregelen hebben wij een tijdelijk stop op onze podcast-opnames. Om toch na te blijven denken aan de hand culturele objecten zijn we een mini-serie over emotie gestart.

In deze aflevering onderzoeken we de verschillen tussen eenzaamheid en alleen zijn aan de hand van samurai, wolkengedichten en een buitenaardse missionaris.

Wessels object:

– William Wordsworth – I Wandered Lonely as a Cloud

– Kazuo Koike en Goseki Kojima – Lone Wolf and Cub.

Merels object:

– Michel Faber – The Book of Strange New Things

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: RSS | More

Welkom bij de Herwaarns mini-serie! Vanwege de COVID19-maatregelen hebben wij een tijdelijk stop op onze podcast-opnames. Om toch na te blijven denken aan de hand culturele objecten zijn we een mini-serie over emotie gestart.

We kiezen een cultureel object uit dat voor ons veelzeggend is over een bepaalde emotie, leggen uit waarom en sturen dit door naar de ander, die reageert en zelf vertelt over een ander object. Tenslotte volgt de reactie van de eerste.

Deze aflevering gaat over woede. Is woede altijd een negatieve emotie of zijn er ook manieren om woede te gebruiken voor iets goeds?

Merels object:

– Seneca – Over Woede (De Ira) https://en.wikipedia.org/wiki/De_Ira

– Scène uit Harry Potter: https://www.youtube.com/watch?v=3HPymviUCB0

– Badscène: https://www.youtube.com/watch?v=GyPF4sZgl1o&has_verified=1

– Info over Daenerys: https://gameofthrones.fandom.com/wiki/Daenerys_Targaryen

Wessels object:

– Knights of the Old Republic. Bioware, 2003.

– Simone Weil. “L’Iliad: de poem du force.” 1945. Vertaling naar Engels Mary McCarty: “The Iliad or the Poem of Force.”

Voor de Jedi en Sith codes kun je hier terecht:

— https://starwars.fandom.com/wiki/Jedi_Code

— https://starwars.fandom.com/wiki/Code_of_the_Sith

Conclusie:

– Beyoncé – Flawless https://www.youtube.com/watch?v=IyuUWOnS9BY

– Chimamanda Ngozi Adichie – We should all be  feminists – https://www.ted.com/talks/chimamanda_ngozi_adichie_we_should_all_be_feminists

– Knock Down the House – trailer: https://www.youtube.com/watch?v=_wGZc8ZjFY4 (te zien op Netflix)

(Merel wil ook graag de cursus Changemakers van The School of Life, gegeven door Remko van Broekhoven, bedanken voor het idee Adichie/Beyoncé)

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: RSS | More

In deze aflevering bespreken we religieus fundamentalisme. Radicaal, orthodox geloof dat terug grijpt op een ideaal van vroeger leidt tot conflicten in een moderne samenleving. Hoewel religieus fundamentalisme in het publieke debat bijna synoniem is aan islamitisch fundamentalisme, zijn er veel verschillende voorbeelden te bedenken. We spreken over de invloeden van fundamentalisme en de invloeden die fundamentalisme creeëren.

Te gast is Renske, classica werkende aan een promotieonderzoek over religie in het Romeinse rijk.

De aflevering is ook te beluisteren op Spotify, YouTube en SoundCloud.

Dit was de laatste podcast van ons experiment. Wij zijn zelf erg enthousiast en hebben besloten volgend jaar door te gaan met nieuwe onderwerpen en zowel nieuwe als oude gasten. Wil je ook een keer meedoen? www.herwaarns.nl

Verwijzingen

Wessels object: – Chuck Palahniuk – Fight Club. Maar ook de film Fight Club, 1999, geregisseerd door David Fincher.   

Merels object: Mohsin Hamid – The Reluctant Fundamentalist.

Renskes object: Agora (2009). Regie: Alejandro Amenábar.

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: RSS | More